Zeep is zeep.
Wat maakt zeep nu natuurzeep, natuurlijke zeep of ambachtelijke zeep.
Een kwestie van definiëren.
Fabriekzeep versus ambachtelijke zeep?
Allereerst is het belangrijk om te kijken hoe de zeep is gemaakt. Grofweg kan zeep op 2 manieren gemaakt worden. Beide productieprocessen starten met een vetcomponent. Dat kan een plantaardige vet zijn maar ook dierlijk vet is vaak gebruikt, dat is immers een goedkoop bijproduct van de vleesindustrie. De olie of vet wordt verzeept door een toevoeging van een sodium hydroxide aangelengt met een vloeistof naar keuze. In de fabrieken wordt de zeep nu lange tijd gekookt: dat kan wel oplopen tot 48 uur of meer. Aan het einde van het kookproces worden de geur en kleurstoffen toegevoegd, de zeep in de mallen gegoten en na een etmaal kan er gesneden worden en de zepen kunnen direct verpakt en verkocht worden.
Een andere manier van zeepmaken voortvloeiend uit de eerste methode, is het inkopen van zeepkorrels, gemaakt in grote zeepfabrieken, die na toevoeging van kleur- en geurstoffen door een soort persmachine gaan en dan een lang blok zeep maakt, die vervolgens versneden worden en direct in de winkels kunnen worden verkocht. Dit zijn vaak die felgekleurde zepen die je in de winkels tegenkomt. Zij hebben dan zo’n machine en zeepkorrels aangeschaft en maken dus ‘ambachtelijke natuurlijke’ zeep. Het maken van zeep op deze manier is zo eenvoudig, dat zelfs verschillende zorginstellingen dit als dagtherapie wordt gegeven, uiteraard onder begeleiding.
Het andere procedé is de zogenaamde koude procedé: olie of vet wordt tot een lage temperatuur verwarmd en het sodium hydroxide mengsel worden op die lage temperatuur met elkaar vermengt. Het mengsel wordt geroerd en daarna worden de kleur- en geurstoffen toegevoegd. Het nog vloeibare zeepmengsel wordt in mallen gegoten en 24 onberoerd gelaten. Na deze tijd wordt de zeep gesneden en moet de zeep nog 6 weken uitzouten. Pas na die 6 weken kan de zeep worden verpakt en verkocht worden.
De definitie van fabriekszeep is duidelijk maar die van ambachtelijke zeep wat minder. Het woord ambachtelijk wordt te pas en te onpas gebruikt. Logisch ook want wat betekent ambachtelijk nu eigenlijk? Volgens de ‘van Dale’ am·bach·te·lijk bn 1 (als) ve ambachtsman 2 tot het ambacht horend (tegenst industrieel).
In deze definitie zit geen duidelijkheid van de afkomst van de gebruikte ingrediënten: de 2 laatste methoden kunnen dus als ambachtelijk omschreven worden.
Natuurlijke zeep of natuurzeep?
Ik zie vaak ‘natuurlijke’ zeep in alle kleuren van de regenboog en alle denkbare geuren. Om een voorbeeld te noemen: een turquoise blauw zeepje met een ‘frisse zeegeur’. Ik vraag me dan altijd af welk plantje zeep turquoise kleurt. Ik heb het wel eens gevraagd welk plantje dat was, want leuke kleurtjes toevoegen aan ons toch wat eenvoudig zeepkleurenpallet, zou leuk zijn. Ik kreeg het antwoord dat het toch niet helemaal natuurlijk kon zijn! Ook over de geuren bestaat nogal wat onduidelijkheid. Parfumstoffen zijn per slot van rekening geuren chemisch zijn nagemaakt van de natuur, vergelijkbaar met noderne medicijnen die ergens zijn oorsprong in de natuur hebben.
Of zoals de ‘van Dale’ zegt: na·tuur·lijk bn, bw 1 op de natuur betrekking hebbend 2 door de natuur gevormd: een ~e grot 3 naar of volgens de natuur.
Natuurlijk een zeer rekbaar begrip waar veel fabrikanten en marketingmensen de grensen van de definitie opzoeken. Want zeg nu zelf: in een natuurlijk product horen toch geen onnatuurlijke producten zoals chemische kleuren (ook de mica’s) of parfums?
De filosofie van de Zen Zeep is dat de beste zeep alleen in kleine oplages gemaakt kan worden. Roeren met de hand met een grote houten lepel in de zeepketel. We starten elke oplage met de verste biologische ingrediënten: een zacht mengel van extra virgin olijfolie voor zachtheid, kokosolie voor een dik schuim en palmolie voor een duurzame zeep. We verzepen de oliën op de juiste temperaturen en gebruiken keramisch gefilterd water in het proces. Tijdens het zeep maken ontstaat glycerine, die bekend staat om zijn verzachtende werking op de huid. Vaak wordt dit apart verwijderd in de massa geproduceerde commerciële zepen, maar in handgemaakte zeep blijft de glycerine waar die hoort: namelijk IN DE ZEEP. Hierdoor ontstaat een romig en crèmig product voor de huid.
Naast de manier van zeep maken gebruiken wij alleen maar echt uit de natuur afkomstige grondstoffen. Onze zepen worden gekleurd met koffie, thee, verschillende kleïen en kruiden. De geuren komen uitsluitend van etherische oliën.
Natuurzeep
Het recentelijke verhoogd bewustzijn van persoonlijke gezondheid en milieu heeft geleid tot waardering van producten die s-l-o-w-l-y zijn vervaardigd. Dit zijn producten die geproduceerd zijn van uitsluitend biologische en natuurlijke ingrediënten, volgens oude ambachtelijke methoden waardoor ze zorgen voor een lage CO2 voetafdruk. Zen Zeep vervaardigd zeep in kleine oplagen volgens een eeuwenoude methode die resulteert in unieke producten die hun schoonheid en handgemaakt karakter behouden terwijl de huid optimaal wordt verzorgd.
Maar is dit nu ambachtelijke zeep? Natuurlijke zeep? Slow Soap?
Ik stel voor om deze zeep Natuurzeep te noemen, een nog niet bestaand woord volgens de ‘van Dale’, bij deze dus…